Pygmalion Etkisi benim çokça karşılaştığım ancak ilgimi çekmeyen bir terim olmuştu. Daha sonra okuduğum bir kitapta “Kendini Gerçekleştiren Kehanet” hakkında anlatılan bir yazı ilgimi çekti. Kısa bir araştırmayla bu terimin Pygmalion Etkisi şeklinde de geçtiğini öğrendim. Bahsettiğim kitap ise The Secret değil :) kaynakçada yer verdim, siz de bakabilirsiniz. Kısaca konuyu açıklayacak olursam kendini gerçekleştiren kehanet ya da Pygmalion Etkisi, olması düşünülen bir durumun veya eylemin gerçekleşmesi halidir.
Pygmalion Etkisi'nin Ortaya Çıkışı
Bu konu ilk olarak 1961 yılında Robert Rosenthal ve Lenore Jacobsen tarafından ortaya atılmıştır. Daha sonra Harvard Üniversitesi profesörlerinden olan ikili 1971 yılında, bu konuda önce farelerle, sonra da bir okulda 18 öğretmen ve 650 çocuğu kapsayan araştırmalar yapmıştır. Genelde öğretmen ve öğrenci ilişkisine dayanan çalışmaların birinde aynı zeka seviyesine sahip çocuklara bir test uygulanmıştır. Araştırma gereği tesadüfen seçilen bir grup çocuğun, yapılan testler sonucunda üstün yeteneklere sahip oldukları ve akademik olarak çok başarılı olacakları öğretmenlere inandırılmıştır. Diğer çocuklardan pek de farklı olamayan bu grup 8 ay sonra tekrar teste alındıklarında bu kez gerçekten de diğer arkadaşlarından üstün özellikler sergilemişlerdir. Sonuçta, öğretmenlerin beklentileri gerçekleşmiş ve çocuklar gerçekten de üstün başarılar göstermiştir.
Pygmalion Etkisinden Nasıl Faydalanırız?
Beklentilerimiz, isteklerimiz; inancımızın yön verdiği şekilde gelişir. Konuyla ilgili çok bilinen de bir hikaye var aslında. Yanlışlıkla bir trenin soğuk hava deposunda kilitli kalan bir işçinin bulunduktan sonra donarak öldüğü anlaşılır ancak deponun çalışmadığı ve içerisinin 18 derece olduğu öğrenilir. Bu durumda işçi beklentisini donarak öleceği yönünde tutmuş ve öyle de olmuştur. Bu hikaye ne kadar gerçek bilemem ama konuya güzel bir örnek olabilir. Peki bunların beslenme ile ilgisi nedir?
Aslında cevap çok basit. “Ben bu zamana kadar hep başarısız oldum, bundan sonra ne değişecek sanki? Yine başarısız olacağım.”…”Yeme ataklarından asla kurtulamam.”…”Yine beni anlamayan bir diyetisyene denk geldim, bu iş yine olmayacak, ben çok şanssız biriyim.”… Bu şekilde uzayıp giden olumsuz düşünceler zinciri size tanıdık geldi mi? Belki de bazen farkında olmadan başarısızlık için çaba sarf ediyoruz. Bu çabanın sonucunda da haklı çıkıyoruz. Kehanetin gerçekleşmesi bizim elimizdeyse bunu neden kendi lehimize kullanmayalım ki? “Bu kez başarabilirim, bedenimle barışabilirim.”…”Danışmanımdan en etkin şekilde yararlanıp besinlerle olan ilişkimi düzelteceğim.”…”Bugün çok güzel bir gün ve ben bugünü mutlu bitireceğim.”… Sadece söylemek bile bu kadar iyi hissettiriyorsa gerçekleşmesi ne kadar harika hissettirir acaba:) Özetle; olumlu beklentiler, olumlu sonuçlar doğurur. Çabamızı başarı için harcayalım.
Kaynakça
Nisan 2022 tarihinde Vikipedi: https://tr.wikipedia.org/wiki/Beklenti_etkisi adresinden alındı
(2020). Kendini gerçekleştiren Kehanet. M. A. Ersoy içinde, Kilosophia: Obezitede Duygusal ve Düşünsel İyileşme (s. 89-90). h2o Kitap.
Kendi Kendini Gerçekleştiren Kehanet - (Pygmalion Etkisi). nisan 2022 tarihinde gönüllü psikolog: https://gonullupsikolog.org/blog/kendi-kendini-gerceklestiren-kehanet-pygmalion-etkisi adresinden alındı